nagroda i kara

Haftarat Chol ha-Moed Sukot

Jechezkel | Ez 38, 18 – 39, 16 

W Szabat chol hamoed Sukot (czyli wypadający w dni środkowe siedmiodniowego święta) czyta się haftarę z proroctw Jechezkela. Tekst ten opisuje wojnę Goga i Magoga, która zgodnie z Tradycją ma nastąpić przed nastaniem czasów mesjańskich.  

Mędrcy nauczali, że ta apokaliptyczna bitwa nastąpi w miesiącu tiszrej, w którym obchodzimy święto Sukot – to właśnie dlatego czytamy o niej w ten Szabat. 

Prorok zapowiada, że gdy wszyscy Żydzi osiedlą się w swojej Ziemi, powstanie koalicja narodów pod wodzą Goga – władcy kraju Magog – aby zaatakować naród Israela.

Haftarat Haazinu

Szmuel Bet | 2Sam 22, 1 – 51

W parszy haazinu czytamy piękną pieśń Moszego, a haftarze do niej – pieśń innego wybitnego żydowskiego przywódcy: króla Dawida.

Dawid zasłynął nie tylko ze swego geniuszu wojskowego, lecz także z wyjątkowych zdolności poetyckich i muzycznych. Pieśń, którą czytamy jako haftarę, Dawid skomponował w odpowiedzi na trudy jego konfliktu z królem Szaulem, który nie chciał zaakceptować decyzji Boga i opuścić tronu Królestwa Israela. Przez wiele lat Szaul nie szczędził wysiłków, aby złapać i zabić Dawida, nie mogąc się pogodzić z tym, że to jego Haszem wybrał na kolejnego króla.

Dawid kieruje swą pieśń do Haszem, którego nazywa swoją “opoką”, “twierdzą” i “wybawcą”. Psalmista pragnie wyrazić wdzięczność Bogu za uratowanie życia i ochronę przed wrogami – a szczególnie przed atakami Szaula:

Haftarat Rosz Chodesz

Iszajahu | Iz 66, 1 – 24

Gdy Szabat oraz Rosz Chodesz wypadają w tym samym dniu nazywamy go Szabat Rosz Chodesz. Z tej okazji czyta się specjalną haftarę, pochodzącą z pism proroka Iszajahu (Iz 66, 1 – 24). 

Proroctwo rozpoczyna się od obrazu Boga, którego tronem są niebiosa, a ziemia podnóżkiem – jakże ktoś mógłby pomyśleć, że mógłby się On ograniczyć do przestrzeni w Świątyni, jako jedynym miejscem przebywania? Choć Haszem jest Stwórcą wszystkiego, jednak pochyla się nad osobami biednymi i przygnębionymi, którzy poważają Jego słowa. 

Haftarat Sziwa de-Nechemata: Watomer Cijon

Iszajahu | Iz 49, 14 – 51, 3.

 Druga z Sziwa de-Nechemata, czyli Siedmiu Haftarot Pocieszenia, rozpoczyna się w raczej smutnym tonie, od słów: “Cijon powiedział: ‘Haszem mnie porzucił, mój Pan zapomniał o mnie'”.

Iszajahu od razu jednak pociesza smutny Cijon mówiąc: “Czy matka byłaby w stanie porzucić własne dziecko?” Prorok zapewnia, że Haszem nigdy nie zapomniałby o Cijonie: “jesteś wyryty na Mych dłoniach, twe mury są zawsze przede Mną”.

Haftarat Tlat de-Puranuta: Chazon Iszajahu

Iszajahu | Iz 1, 1 – 27

Haftara, którą czytamy w tym tygodniu, nie odnosi się bezpośrednio do parszy dewarim, lecz jest jedną z dziesięciu specjalnych haftarot czytanych od Szabatu po poście 17. tamuza do Rosz ha-Szana.  

Te specjalne haftary dzielą się na dwie grupy. Podczas trzech Szabatów wypadających w czasie okresu żałoby między posem 17. tamuza a 9. awa (Tisza be-Aw) czyta się Tlat de-Puranuta, Trzy [Haftarot] Nieszczęść, które opisują powody gniewu Boga oraz zapowiadają Jego karę. Po Tisza be-Aw czyta się Sziwa de-Nechemata, Siedem [Haftarot] Pocieszenia, które przedstawiają pocieszające wizje prorockie.  

Haftarat Tlat de-Puranuta: Szim’u Dwar Haszem

Irmejahu 2, 4 – 28; 3,4 

Haftara, którą czytamy w tym tygodniu, nie odnosi się bezpośrednio do parsziot matot-mas’ej, lecz jest jedną z dziesięciu specjalnych haftarot czytanych od Szabatu po poście 17. tamuza do Rosz ha-Szana.   

Te specjalne haftary dzielą się na dwie grupy. Podczas trzech Szabatów wypadających w czasie okresu żałoby między postem 17. tamuza a 9. awa (Tisza be-Aw) czyta się Tlat de-Puranuta, Trzy [Haftarot] Nieszczęść, które opisują powody gniewu Boga oraz zapowiadają Jego karę. Po Tisza be-Aw czyta się Sziwa de-Nechemata, Siedem [Haftarot] Pocieszenia, które przedstawiają pocieszające wizje prorockie. 

Haftarat Tlat de-Puranuta: Diwrej Irmejahu

Irmejahu | Jr 1, 1 – 2, 3 

Haftara, którą czytamy w tym tygodniu, nie odnosi się bezpośrednio do parszy pinchas lecz jest jedną z dziesięciu specjalnych haftarot czytanych od Szabatu po poście 17. tamuza do Rosz ha-Szana.  

Te specjalne haftary dzielą się na dwie grupy. Podczas trzech Szabatów wypadających w czasie okresu żałoby między posem 17. tamuza a 9. awa (Tisza be-Aw) czyta się Tlat de-Puranuta, Trzy [Haftarot] Nieszczęść, które opisują powody gniewu Boga oraz zapowiadają Jego karę. Po Tisza be-Aw czyta się Sziwa de-Nechemata, Siedem [Haftarot] Pocieszenia, które przedstawiają pocieszające wizje prorockie.

Haftarat Szlach Lecha

Jehoszua 2, 1 – 2, 24

Haftara do parszy szlach jest idealnie do niej dobrana: podobnie jak Mosze, Jehoszua również wysyła meraglim (szpiegów) mających zdobyć niezbędne informacje przed podbojem wojskowym.

Jehoszua wysyła jednak jedynie dwóch żołnierzy (a nie dwunastu, jak zrobił do Mosze), aby zbadali miasto-twierdzę Jerycho. Zatrzymują się oni u prostytutki o imieniu Rachaw, której dom znajdował się przy samych murach obronnych miasta.

Do króla Jerycha doszła wiadomość, że do miasta wniknęli żydowscy szpiedzy. Nakazuje on przeszukanie miasta i strażnicy domagają się od Rachaw wydania zwiadowców. Kobieta ukryła ich na dachu pod snopkami słomy.

Haftarat Bemidbar

Hoszea | Oz 2, 1 – 22

Proroctwo, które zostało wybrane jako hafatara do parszy bamidbar, wyraża pocieszenie dla narodu żydowskiego. Hoszea, w imieniu Boga, obiecuje, że naród Israela będzie tak liczny, jak ziarenka piasku na plaży. Przeminą czasy, gdy byli nazywani Nie-Mój-Naród (Lo Ami) i od tego momentu będą znani, jako Dzieci-Żywego-Boga (Bnej E-l Chaj).

Dodatkowo, prorok zapowiada zjednoczenie między podzielonym narodem. Jehuda i Israel zejdą się i wybiorą nad sobą jednego przywódcę.

Hoszea wzywa, aby braci wołać Mój-Naród (Ami), a siostry Miłościwie-Przyjęta (Ruchama).aniałe odwrócenie losu, gdy naród żydowski powróci w miłości do Haszem.

Haftarat Bechukotaj

Irmejahu | Jr 16, 19 – 17, 14

 Nauki z Księgi Irmejahu, które zostały wybrane na haftarę do parszy bechukotaj, można podzielić na trzy części.

W pierwszej, Irmejahu wyraża wdzięczność i radość za to, że Bóg jest zawsze przy nim. Haszem jest dla niego skałą i schronieniem w chwilach trudnych. Prorok wyraża zdumienie, że ludzie mogą kierować swe myśli ku nieistejącym “nie-bogom”, lecz wie, iż pewnego dnia pojmą oni pełną moc i potęgę Haszem.

W drugiej części, prorok kieruje ostre słowa ku Jehudzie, krytykując oddanie jej ludu bałwochwalczym praktykom na wzgórzach i ołtarzach.

Bóg, poprzez Swego proroka, ostrzega, że z własnej winy Jehuda straci zimię, którą otrzymała w dziedzictwo. Swym zachowaniem ludzie wzbudzili gniew Haszem i dlatego ukarze ich, zsyłając na nich niewolnictwo w ziemi, której nie znają.

Przewiń do góry