Bereszit

Haftarat Wajechi

Sefer Melachim Alef | 1Krl 2, 1 – 12.

Haftara do parszy wajechi pochodzi z Sefer Melachim – Księgi Królewskiej.

Tu również widzimy wielkiego przywódcę na łożu śmierci, analizującego wydarzenia z przeszłości i przekazującego testament dla potomka.

Król Dawid, podobnie jak Jaakow Awinu, nie wspomina jedynie wspaniałych wydarzeń, lecz odnosi się także do chwil, gdy jego władza i autorytet zostały umniejszone. Jaakow wspominał o synach, którzy niewłaściwie się zachowali – czy to dla własnej przyjemności (Reuwen) czy też z błędnie pojmowanej lojalności wobec rodziny (Szimon i Lewi).

Haftarat Wajigasz

Jechezkel | Ez 37, 15 – 28.

Haftara do parszy wajigasz pochodzi z księgi proroka Jechezkela (Ezechiela).

Zaraz na początku czytamy o zadaniu, które Haszem nakazał Jechezkelowi:

A ty, synu człowieczy, weź sobie kawałek drewna i napisz na nim: ‘Dla Jehudy i dla synów Israela, jego towarzyszy’. I weź inny kawałek drewna i napisz na nim: ‘Dla Josefa, kija Efraima, i całego domu Israela, jego towarzyszy’. I zbliż jeden do drugiego, żeby były dla ciebie jednym kawałkiem drewna, i one staną się tylko jednym kijem w twej ręce. 

Haftarat Wajeszew

Amos | Am 2, 6 – 3, 8

Haftara do parszy wajeszew pochodzi z nauk proroka Amosa, najwcześniejszego z Newiim Acharonim – czyli Proroków Późniejszych.

Prorok Amos przedstawia krytykę narodu żydowskiego i jego grzesznego zachowania. W swych naukach, Amos podkreśla przede wszystkim największe, w jego oczach, przewinienie: złe traktowanie słabych i biednych. Wprawdzie jego potępienie dosięga również przewinień seksualnych i zachowań bałwochwalczych, to właśnie wykorzystywanie “maluczkich” wzbudza jego największą odrazę.

Haftarat Wajiszlach

Owadia | Ab 1, 1 – 21

Haftara do parszy Wajiszlach to cała księga proroka Owadii (Abdiasza), która jest najkrótszą księgą prorocką, składającą się zaledwie z jednego rozdziału.

Prorok kieruje słowa ku Edomowi – narodowi wywodzącemu się od Esawa. W bardzo ostrych słowach Owadia opisuje tragiczne konsekwencje jego złych czynów.

Edom uważa się za niezniszczalnego i wspaniałego – na szczytach gór zbudował swe gniazdo niczym orzeł, z pychą wyraża zwątpienie, by ktokolwiek mógł go tam dosięgnąć.

Haftarat Wajece

Hoszea | Oz 12, 13 – 14, 10

Haftara do parszy wajece pochodzi z proroctw Hoszei.

Już po przeczytaniu pierwszych słów proroctw, widzimy związek z parszą: prorok wraca do początków życia Praojca Jaakowa, jako początków całego narodu. Przypomina, jak uciekł on do Aramu, gdzie służył przy owcach za żonę (Rachel).

Hoszea następnie w ostrych słowach krytykuje Efraima. Wprawdzie Efraim nie był rodzonym synem Jaakowa, lecz Josefa, jednak na łożu śmierci Jaakow adoptował Efraima i Menaszego. W ten sposób stali się oni ojcami dwóch plemion.

Haftarat Toldot

Malachi | Mal 1, 1 – 2, 7

Haftara do parszy toldot to fragment z samego początku księgi Malachiego – ostatniego proroka Israela.

Słowa Haszem poprzez Malachiego: Kocham was, mówi Haszem, lecz wy pytacie: Jak to nas kochałeś? Czyż Esaw nie jest bratem Jaakowa? – słowa Haszem – lecz jednak umiłowałem Jaakowa, a Esawa miałem w nienawiści. Jego wszystkie wzgórza oddałem na spustoszenie, a całe jego dziedzictwo wydałem pustynnym szakalom.

Haftarat Chajej Sara

Melachim Alef/1Krl 1, 1 – 31

Haftara do parszy Chajej Sara, w której czyta się o śmierci zarówno Pramatki Sary, jak i Praojca Awrahama, opisuje schyłek życia innego wielkiego człowieka: Króla Dawida.

Król Dawid na łożu śmierci odczuwał ciągły chłód i dlatego wysłano młodą kobietę o imieniu Abiszag, aby ogrzewała ciało króla.

Haftarat Wajera

Melachim Bet | 2Krl 4, 1 – 37

W haftarze do parszy wajera czytamy o dwóch cudach dokonanych przez proroka Eliszę. Najpierw poznajemy biedną wdowę, której mąż był wiernym sługą Haszem i synem proroków. Była ona głęboko zadłużona i ludzie, którzy udzielili jej pożyczki straszyli, że zabiorą jej synów i sprzedadzą ich w niewolę, aby w ten sposób spłaciła długi. Elisza zapytał ją, co posiada w domu. Gdy usłyszał, że jedynie mały dzbanek z oliwą, nakazał jej, aby pozbierała wiele pustych dzbanów – pożyczyjąc od sąsiadów, jeśli trzeba. Następnie miała ona zamknąć się w domu sama z synami i nalewać oliwę z tego jednego dzbanuszka. Wdowa uczyniła tak, jak nakazał jej prorok i w cudownych sposób udało jej się wypełnić wszystkie zgromadzone naczynia. Kobieta mogła sprzedać oliwę, a za zgromadzone pieniądze spłaciła długi i była w stanie utrzymać siebie i swych synów.

Haftarat Lech Lecha

Iszajahu | Iz 40, 27 – 41, 16

Haftara do parszy lech lecha to fragment proroctw Izajasza. Prorok odpowiada w nim na zarzut ze strony narodu Israela, że Bóg o nich zapomniał, że Jego sprawiedliwość  ich pomija. Izajasz mówi:

Haszem, Stwórca krańców ziemi, jest Bogiem po czas niezmierzony. On się nie męczy ani nie odczuwa znużenia. Nie sposób zbadać Jego postanowień. Znużonemu udziela mocy, a temu, kto nie ma siły, daje wiele potęgi. Nawet chłopcy się zmęczą i znużą, a młodzi mężczyźni z pewnością upadną, ale ci, którzy pokładają ufność w Haszem – ich siła zostanie odnowiona. Wzniosą się na skrzydłach niczym orły. Będą biec, a się nie zmęczą; będą iść, a nie zasłabną”.

Haftarat Noach

Iszajahu | Iz 54, 1 – 55, 5 

Haftara do parszat Noach to ponownie fragment proroctw Izajasza, nazywanego Księciem Proroków.

W tekście tym, pochodzącym ze słynnych proroctw pocieszenia znajdujących się w ostatnich rozdziałach jego księgi, naród Israela przyrównany jest do kobiety – „żony” Haszem, Boga Zastępów.

Izajasz, w imieniu Boga, pociesza Israel, że skończą się krótkie momenty odrzucenia przez Męża-Haszem w wyniku „błędów młodości”. Israel będzie jak kobieta, która nie mogła rodzić, a teraz będzie musiała rozbudowywać swe osady, aby pomieścić całe swe potomstwo. Izajasz przepowiada, iż naród żydowski będzie się rozprzestrzeniał na lewo i prawo, zasiądzie w pewności na swej ziemi, wypełni wyludnione miasta na nowo.

Przewiń do góry